Η εγκατάσταση στο Κωνσταντινάτο και οι ασχολίες των κατοίκων στη νέα πατρίδα

Μετά τον ξεριζωμό της Μικρασιατικής καταστροφής, οι κάτοικοι των χωριών γύρω από την λίμνη Απολλωνιάδα στην περιοχή της Προύσας, στα λεγόμενα Πιστικοχώρια, εγκαταστάθηκαν κυρίως στις περιοχές των Σερρών και της Δράμας. Όταν οι 57 οικογένειες (233 κάτοικοι) από το Κωνσταντινίτσι ή Τσατάλαγα, όπως το έλεγαν οι παλιοί, αποφάσισαν να εγκατασταθούν στη περιοχή των Σερρών, τους παραχωρήθηκε η περιοχή που σήμερα είναι το Κωνσταντινάτο. Η πρώτη ονομασία του χωριού, ήταν Σαλ Μαχαλάς (ίσως από τα σαλ). Το 1927 μετονομάστηκε σε Κωνσταντινάτο.

Η περιοχή είχε μόνο τέσσερα τουρκικά σπίτια και ήταν γεμάτη νερά με καλαμιές (έλος). Για να στεγαστούν, κατασκεύασαν καλύβες με την τεχνική «πλοκό». (ξύλα, καρφωμένα σταυρωτά και γεμισμένα με λάσπη και άχυρο). Για σκεπή έβαζαν καλάμια. Για να κυκλοφορούν μέσα στα νερά, κατασκεύαζαν σχεδίες με ξύλα δεμένα με παπύρια (είδος καλαμιάς). Τις σχεδίες αυτές τις ονόμαζαν σαλ. Με τα σαλ αυτά ψάρευαν στον Στρυμόνα και περνούσαν στην απέναντι όχθη. Αργότερα, όταν ήρθε ο εποικισμός, έκανε από ένα σπίτι σε κάθε οικογένεια και κατασκευάστηκαν αποστραγγιστικά έργα (Μπέλιτσα, Παλιομάνα). Πριν γίνουν τα έργα, οι κάτοικοι κουβαλούσαν μόνοι τους χώμα και το έριχναν στις αυλές και τα σπίτια, για να μην έχουν νερά.

Οι πρώτοι κάτοικοι ερχόμενοι εδώ έφεραν μαζί τους τα ήθη και τα έθιμα της πατρίδας τους. Το πρώτο μέλημα τους ήταν να στεγάσουν την εικόνα του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου που έφεραν μαζί τους. Έτσι έκτισαν μια εκκλησία κι αυτή με «πλοκό», που την ονόμασαν Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος. Αργότερα όταν ήταν να κτίσουν την καινούργια εκκλησία συμπεριέλαβαν στη μέση και την παλιά. Ο άνθρωπος (;)  που έκανε την δωρεά για την ανέγερση, έθεσε όρο να ονομαστεί Άγιος Παντελεήμων. Οι κάτοικοι συμφωνήσαν κι έτσι τώρα η εκκλησία του χωριού, ονομάζεται Άγιος Παντελεήμων.

Όταν εγκαταστάθηκαν εδώ συνέχισαν τις ίδιες ασχολίες που είχαν και στην πατρίδα τους. Οι περισσότεροι απέκτησαν κοπάδια με πρόβατα. Είχαν και ένα κοπάδι με αγελάδες που άνηκε σε όλο το χωριό. Κάποιοι συνέχισαν τη σηροτροφία (μεταξοσκώληκες) αλλά την  παράτησαν γρήγορα. Καλλιεργούσαν τα χωράφια τους, έσπερναν σιτάρι, κριθάρι, κρεμμύδια, και γενικά είχαν αυτάρκεια αγαθών. Τα προϊόντα που χρησιμοποιούσαν τα παρασκεύαζαν μόνοι τους. Δεν αγόραζαν σχεδόν τίποτα. Είχαν ζώα από τα οποία έπαιρναν το κρέας τους. Απ' αυτά έφτιαχναν λουκάνικα, καβουρμάδες, τσιγαρίδες, παστό, λίγδα. Τα διατηρούσαν σχεδόν όλο το χρόνο μέσα σε μεγάλα πήλινα δοχεία, τις βατίνες. Από το γάλα έκαναν γιαούρτι, τυρί, βούτυρο. Το δοχείο που χτυπούσαν το γάλα (γιάκιζαν), το έλεγαν γιαϊκι και το ξύλο που το χτυπούσαν το έλεγαν γιαϊκόξυλο. Ήταν ένα ξύλινο, ψηλό και στενό δοχείο. Όλες οι οικογένειες είχαν κότες και εκμεταλλεύονταν το κρέας και τα αυγά τους. Είχαν παραγωγές σιτηρών, απ’ τα οποία πήγαιναν μια ποσότητα στον μύλο για να εξοικονομήσουν το αλεύρι της χρονιάς. Κάθε σπίτι είχε δικό του ξυλόφουρνο και κάθε νοικοκυρά, ζύμωνε το ψωμί της οικογενείας σχεδόν κάθε δέκα μέρες. Έκαναν τραχανάδες και γιουφκάδες. Έψηναν στο σιάτσι (λαμαρίνα πάνω σε κάρβουνα), φύλλα για πίτες, πολλά φύλλα κάθε φορά για να τα έχουν έτοιμα για τις πίτες τους. Έφτιαχναν το πλιγούρι που θα χρειάζονταν όλη τη χρονιά. Έβραζαν το σιτάρι πολύ καλά και το άπλωναν πάνω σε σεντόνια, στην αυλή για να στεγνώσει. Συνήθως έβαζαν κι ένα παιδάκι να κουνάει ένα σχοινί που ήταν δεμένο σε ένα δέντρο, για να διώχνει τις κότες. Ανάλογα με την εποχή, καλλιεργούσαν και τα ανάλογα λαχανικά. Σε κάθε σπίτι υπήρχε και ένας μικρός οπωρώνας για τα φρούτα. Οι ασχολίες του σπιτιού (και όχι μόνο) ήταν αποκλειστικότητα των γυναικών. Και με λίγα υλικά, είχαν την οικογένεια χορτάτη, καθώς ήξεραν να εκμεταλλεύονται τα προϊόντα που προσφέρει η φύση. Έτσι μάζευαν άγρια φρούτα όπως, κορόμηλα (αγραύλα), βατόμουρα (βάτσινα), σύκα, καρύδια, μάζευαν άγρια χόρτα όπως τα ραδίκια, μανιτάρια, σαλιγκάρια (σφάλαγκες). Στα ποτάμια ψάρευαν γουλιανούς, γριβάδια και ιταλικά και μάζευαν καβούρια. Το καλοκαίρι παρασκεύαζαν σάλτσα ντομάτας από τις ντομάτες που έσπερναν. Τις καθάριζαν και τις έβραζαν με τις ώρες σε μεγάλα καζανιά, μέχρι να γίνει πελτές. Μετά τη σάλτσα τη διατηρούσαν σε βατίνες.

Οι γυναίκες φορούσαν στο κεφάλι τους μαντήλα. Η καθημερινή μαντίλα ήταν άσπρη που στην άκρη έπλεκαν μια μικρή δαντελίτσα (με τσιπιλούδια). Την έλεγαν «τζαπαντάνα». Οι άντρες φορούσαν στο κεφάλι την «τραγιάσκα». Όταν αργότερα οι νεότεροι, σταμάτησαν να φοράνε τις βράκες, φορούσαν ένα παντελόνι με τετράγωνο καβάλο, που το έλεγαν «γκιλότα».

Την κουνιάδα την φώναζαν «πούλα», τη συννυφάδα «συμφώ», τον παππού «πάππου», τη γιαγιά «μανάκα», τη μεγάλη γιαγιά «μπάμπω» και τη μεγαλύτερη στο χωριό, η οποία ήξερε διάφορα γιατροσόφια και ήταν και η μαμή, την φώναζαν «νινέ».

Επιμέλεια: Μαίρη Καλαμάρη (από αφηγήσεις της Στέλλας Καλαμάρη)

Διαβάστε περισσότερα

Κωνσταντινάτο, 25η Μαρτίου 2016

Διαβάστε περισσότερα

Το έθιμο του «μάρτη»

Ο ήλιος του Μαρτίου είναι πολύ δυνατός και για να μην «καούν» τα πρόσωπά τους, τα αγόρια και τα κορίτσια στο Κωνσταντινάτο φορούσαν τον «μάρτη». Ο «μάρτης» ήταν δυο κλωστές, μια κόκκινη και μια άσπρη, στριμμένες καλά και δεμένες σαν βραχιόλι. Οι μανάδες ετοίμαζαν αρκετούς από τα τέλη του Φλεβάρη και τους αστρόφεγγαν μερικά βράδια έξω πάνω σε μια τριανταφυλλιά (για να αποκτήσουν ρόδινο χρώμα σαν το τριαντάφυλλο). Την πρώτη του Μάρτη φορούσαν στα παιδιά τους τον «μάρτη». Το λιγότερο που έβαζαν ήταν δύο. Σαν βραχιόλι, σαν δαχτυλίδι ή στο λαιμό. Τον πρώτο τον έβγαζαν και τον πετούσαν, στο πρώτο χελιδόνι ή πελαργό που έβλεπαν λέγοντας «πάρε το κακό και φέρε μας το καλό». Τον δεύτερο τον κρατούσαν μέχρι το Πάσχα. Το βράδυ της Ανάστασης τον έβγαζαν και τον έκαιγαν στη λαμπάδα της νονάς.

Επιμέλεια: Μαίρη Καλαμάρη (από αφηγήσεις της Στέλλας Καλαμάρη)

Διαβάστε περισσότερα

Η συμβολή των Μικρασιατών στην Επανάσταση του Γένους

Η ιστοριογραφία της Επανάστασης του ’21 σχεδόν αγνοεί τη συμμετοχή των Μικρασιατών στον Αγώνα του Γένους. Αλλά η Ελληνική Επανάσταση δεν ήταν τοπικό ιστορικό γεγονός, πελοποννησιακό, ρουμελιώτικο ή νησιώτικο.

Ήταν ξεσηκωμός πανελλήνιος, στον οποίο μετείχαν όλοι οι Έλληνες, προσφέροντας ό,τι μπορούσε ο καθένας, ο κάθε τόπος, ο κάθε Ρωμιός της υπόλοιπης Ελλάδας ή της Διασποράς. Συμμετείχαν οι Επτανήσιοι, οι Θρακομακεδόνες, οι Κρητικοί, οι Δωδεκανήσιοι, οι Κωνσταντινουπολίτες, οι Κύπριοι, ακόμη και Ελληνες της Κορσικής.

Οι Έλληνες της Μικράς Ασίας, της Ιωνίας, του Πόντου και της Καππαδοκίας δεν ήταν δυνατόν να απουσιάσουν από το Μεγάλο Αγώνα του Εθνους. Η Φιλική Εταιρεία είχε έγκαιρα στείλει σε πολλές πόλεις της Μικράς Ασίας τους «Αποστόλους» της, οι οποίοι φρόντισαν να μυήσουν έναν αρκετά μεγάλο αριθμό Ρωμιών στο μεγάλο μυστικό.

Οι Μικρασιάτες δεν υπήρξαν μόνο τα θύματα της εκδικητικής μανίας των Τούρκων, που ξέσπαγαν κατά την Επανάσταση του ’21 επάνω στον άμαχο πληθυσμό της Κωνσταντινούπολης και της Σμύρνης με σφαγές, διώξεις και εξανδραποδισμούς. Είχαν και σπουδαία ενεργητική συμμετοχή στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα, που εκδηλώθηκε με την εθελοντική στράτευση μεγάλου αριθμού από αυτούς στα επαναστατικά στρατιωτικά σώματα, τη συγκρότηση ιδιαίτερου στρατιωτικού σχηματισμού, που ονομάστηκε Ιώνιος Φάλαγξ (ή Φάλαγξ της Ιωνίας), και την ηρωική συμμετοχή τους στις μάχες που δόθηκαν σε όλη τη διάρκεια του Αγώνα.

Οι περισσότεροι Μικρασιάτες αγωνιστές του ’21 κατάγονται από τις Κυδωνίες, τη Σμύρνη και τη δυτική Μικρά Ασία, πολλοί όμως ήταν και οι καταγόμενοι από την Καππαδοκία και τον Πόντο. Απέκρυπταν τα πραγματικά τους ονόματα, από φόβο μήπως ξεσπάσουν αντίποινα κατά των συγγενών τους στη Μικρά Ασία, και φρόντιζαν να δηλώνουν ως επώνυμο τον τόπο προέλευσής τους.

Έτσι, έχουμε επίθετα πατριδωνυμικά, δηλαδή απλά και μόνο δηλωτικά της πατρίδας τους, όπως π.χ. Σμυρνιός, Σμυρνιώτης ή Σμυρναίος, Αϊβαλιώτης ή Κυδωνιάτης, Μοσχονησιώτης, Βουρλιώτης, Καισαρέας, Τραπεζούντιος, και εκατοντάδες άλλα που δήλωναν Ανατολίτες ή Καραμανλήδες.

Οι Αϊβαλιώτες ήταν οι πρώτοι που έφτασαν στην κυρίως Ελλάδα. Προσχώρησαν αμέσως στις άτακτες στρατιωτικές ομάδες διάφορων οπλαρχηγών και καπεταναίων ή συγκρότησαν αυτοτελείς στρατιωτικούς σχηματισμούς, αποτελούμενους μόνο από Αϊβαλιώτες, όπως του Χατζή Αποστόλη, του Δημ. Καπανδάρου, που, όντας επικεφαλής ενός σώματος τριακοσίων Κυδωνιέων, αγωνίστηκε κατά του Δράμαλη, του Κωνσταντίνου Αϊβαλιώτη κ.ά. Κυδωνιάτης ήταν ο Δημήτριος Μοσχονησιώτης, που πρώτος αυτός εκπόρθησε το κάστρο του Παλαμηδίου στις 30 Νοεμβρίου του 1822. Ανάμεσα στους Αϊβαλιώτες ξεχωρίζουν οι ηρωικοί πέντε αδελφοί Πίσσα, ένας από τους οποίους, ο Ευστράτιος, στα «Απομνημονεύματά» του υπολογίζει τους πεσόντες στις διάφορες μάχες Κυδωνιείς σε πέντε χιλιάδες.

Μετά τις Κυδωνίες έρχεται η προσφορά της Σμύρνης. Σε αρκετές εκατοντάδες, ίσως και σε χιλιάδες, πρέπει να ανέρχονται οι Σμυρναίοι αγωνιστές. Μόνο με τα πατριδωνυμικά επίθετα Σμυρναίος, Σμυρνιός, Σμυρνιώτης, Σμυρνιωτάκης κ.λπ., ευρέθησαν 184 αγωνιστές, χωρίς να υπολογιστούν όσοι άλλοι δήλωσαν το κανονικό τους επίθετο και παράλληλα δήλωσαν ως τόπο καταγωγής τους τη Σμύρνη. Και βεβαίως στους Σμυρνιούς θα πρέπει να προστεθούν οι Μπουρνοβαλήδες, οι Κουκλουτζαλήδες, οι Νηφιώτες, οι Βουρλιώτες, οι Τσεσμελήδες κ.ά. Σμυρνιός ήταν ο Γιαννακός Καρόγλου, ο επικεφαλής της Ιωνικής Φάλαγγας, που συγκροτήθηκε αποκλειστικά από Μικρασιάτες και αποτέλεσε ένα ανεξάρτητο επαναστατικό σώμα που πολέμησε κατά του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο, με τον Καραϊσκάκη στη μάχη της Αράχωβας, και αλλού. Από την Καππαδοκία ήταν ο Χατζησάββας Καισαρέας, Ελληνας που εγκατέλειψε το τάγμα των γενίτσαρων, όπου τον είχε κατατάξει το παιδομάζωμα, και κατέφυγε στην Ελλάδα για να καταταγεί στο σώμα του Πλαπούτα και να ανδραγαθήσει. Οι Πόντιοι της Τραπεζούντας αντιπροσωπεύονται από ένα σημαντικό αριθμό αγωνιστών, που δήλωναν Τραπεζανλήδες, Γκιουμουσχανετζήδες (από την Αργυρούπολη) ή γενικώς Καραντενιζλήδες (Μαυροθαλασσίτες).

Τέλος, στους Μικρασιάτες οφείλεται η επιτυχία της πρώτης προσπάθειας για δημιουργία ακομμάτιστου εθνικού στρατιωτικού σχηματισμού, που έπειτα, βέβαια, από πολλές και κοπιώδεις προσπάθειες κατέληξε στη δημιουργία τακτικού στρατού. Η δημιουργία τακτικού στρατού στην επαναστατημένη Ελλάδα δεν θα ήταν δυνατή χωρίς τη συμμετοχή των Ελλήνων της Μικράς Ασίας.

Όλους αυτούς πρέπει να τους θυμόμαστε και κάποτε να τους τιμήσουμε ξεχωριστά.

ΤΑΚΗΣ Α. ΣΑΛΚΙΤΖΟΓΛΟΥ, Νομικός, συγγραφέας του βιβλίου «Η Μικρά Ασία στην Επανάσταση του 1821» (εκδ. Ιδρ. Μείζ. Ελληνισμού)

Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 24 Μαρτίου 2013

www.mikrasiatis.gr

Διαβάστε περισσότερα

Καθαρά Δευτέρα 2016 στο Κωνσταντινάτο

Τα καζάνια της παραδοσιακής φασολάδας «πήραν φωτιά» από νωρίς το πρωί  στην πλατεία του Κωνσταντινάτου. Οι κάτοικοι γιορτάζουν τα κούλουμα με νηστίσιμα φαγητά, όπως επιτάσσει η μέρα, και παραδοσιακούς χορούς. Τη διοργάνωση ανέλαβε ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μικρασιατών του χωριού και την παραδοσιακή φασολάδα έφτιαξε η «μετρ» του είδους, κυρία Δέσποινα. Τα περισσότερα εδέσματα ήταν προσφορά του Δήμου. 

Καλή Σαρακοστή!

Ακολουθούν φωτογραφίες:

 

Διαβάστε περισσότερα

Κυριακή της Συγχωρήσεως: φωτογραφίες από την αναβίωση του εθίμου στις 13 Μαρτίου 2016

Το έθιμο της Κυριακής της Συγχωρήσεως αναβίωσε για δεύτερη χρονιά στο Κωνσταντινάτο. Τη διοργάνωση ανέλαβε ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μικρασιατών του χωριού, ενώ τα εκλεκτά εδέσματα που προσφέρθηκαν στον κόσμο τα έφτιαξαν οι γυναίκες του χωριού. Ακολουθούν φωτογραφίες από την εκδήλωση:

Διαβάστε περισσότερα

Κούνιες: αποκριάτικο έθιμο

Το έθιμο αυτό γινόταν τις Απόκριες, την  Κυριακή της  Τυρινής, στην πλατεία του χωριού και την Καθαρά Δευτέρα στο αλώνι του χωριού. Μετά τον χορό της Συγχώρεσης, συγκεντρώνονταν οι γυναίκες και τα κορίτσια στην πλατεία και κρεμούσαν,  κούνιες στα δέντρα. Ήταν αποκλειστικά έθιμο των γυναικών. Ανέβαιναν  πάνω στη κούνια, μια-μια, με τη σειρά. Θεωρούσαν καλό να κουνηθούν γιατί θα έβγαζαν καλές κλώσες. Όποια ανέβαινε στην κούνια έπρεπε να τραγουδήσει, το τραγούδι «Γαρυφαλλιά μου πράσινη»:

«Γαρυφαλλιά μου πράσινη, πότε θα κοκκινίσεις, να κόψω δυο γαρίφαλα, να κάνω φουρκαλίτσα. Να φουρκαλώ τη θάλασσα, ν’ αράζουν τα καΐκια. Ένα καΐκι άραξε στου βασιλιά την πόρτα κι ο βασιλιάς δε ήταν εκεί, μόνο τρία κορίτσια. Το να κεντούσε ουρανό, το άλλο το φεγγάρι, το τρίτο το μικρότερο κεντούσε μαξιλάρι. Να κοιμηθεί ο βασιλιάς να τον επιάσει ζάλη».

Και συνέχιζε: «Ανοίξτε τα τσιγκέλια για να κατεβώ». Από κάτω φώναζαν: «Τσουβάλι-μουβάλι, κατέβα συ να κάτσει άλλη. Μια του κλέφτη, δυο του κλέφτη, τρεις την πιάνουμε και στην αγκαλιά την κατεβάζουμε».

Επιμέλεια: Μαίρη Καλαμάρη (από αφηγήσεις της Στέλλας Καλαμάρη)

Διαβάστε περισσότερα

Αποκριάτικα έθιμα του Κωνσταντινάτου

Οι Απόκριες για τους κατοίκους του Κωνσταντινάτου ήταν μέρες χαράς, προσφοράς και γλεντιού. Για τις νοικοκυρές οι Απόκριες ξεκινούσαν από την Τσικνοπέμπτη. Την ημέρα αυτή έσφαζαν κοτόπουλα. Όχι ένα αλλά πέντε-έξι η κάθε μια, ανάλογα με τα μελή της οικογένειάς της. Τα καθάριζαν, τα τσίκνιζαν και τα μαγείρευαν, για να τα καταναλώσουν μέχρι την Κυριακή. Ένα από τα φαγητά που έφτιαχναν, απ΄ αυτά ήταν,  το βραστό κοτόπουλο με πλιγούρι. Από αυτό το φαγητό θα μοίραζαν το Σάββατο το πρωί σε τρία σπίτια του χωριού. Έβαζαν στο πιάτο μια κουταλιά πλιγούρι, πάνω έναν κούπανο (μπούτι κοτόπουλου) κι από πάνω μια φέτα ψωμί. Την Πέμπτη επίσης, έβραζαν το σιτάρι για τα κόλλυβα που θα πήγαιναν στην εκκλησία και στα μνήματα το ψυχοσάββατο. Από το σιτάρι αυτό θα ετοίμαζαν και τον κολυβόζουμο. Μια γλυκιά σούπα με σιτάρι, καρύδια, σταφίδες, ζάχαρη, κανέλα, κύμινο. Τον κολυβόζουμο αυτόν, τον μοίραζαν στα σπίτια της γειτονιάς, το πρωί της παρασκευής, πριν ακόμα ξημερώσει καλά. Τις ημέρες αυτές ετοίμαζαν και τα χαρακτηριστικά «τσρακούδια», για το ψυχοσάββατο. 

Την εβδομάδα της Τυρινής έφτιαχναν πίτες σχεδόν κάθε μέρα, αλμυρές και γλυκές. Και πάλι μοίραζαν στα σπίτια της γειτονιάς, πίτες αυτή τη φορά, το πρωί του Σαββάτου. Το απόγευμα πήγαιναν πάλι στα μνήματα, οι γυναίκες μόνες τους, χωρίς τον παπά. Έπαιρναν μαζί τους πίτες, μια κανάτα νερό και το θυμιατό αναμμένο απ’ το σπίτι. Κάπνιζαν οι δρόμοι του χωριού, θυμούνται οι μεγαλύτεροι.     

Τις ημέρες της Αποκριάς, οι πεθερές, έκαναν δώρο στις αρραβωνιασμένες νύφες τους, ένα ταψί με σκληρό αποκριάτικο χαλβά. Τον στόλιζαν με χρωματιστές  καραμέλες και πορτοκάλια, δεμένα όλα μαζί σε ζελατίνα. Τον πρόσφεραν την ώρα που το ζευγάρι έκανε βόλτα στην πλατεία του χωριού. Μπροστά στον κόσμο! Υπήρχε, δε, ανταγωνισμός ποια θα δώσει το μεγαλύτερο ταψί.

Τα βράδια συνήθιζαν να μασκαρεύονται. Άντρες και γυναίκες, μεγάλες παρέες. Φορούσαν περίεργα ρούχα και είχαν τα πρόσωπα τους καλυμμένα, για να μη τους γνωρίζουν και γυρνούσαν από σπίτι σε σπίτι και διασκέδαζαν.

Την Κυριακή της Τυρινής, μετά τη Θεία Λειτουργία, έστηναν χορό στο προαύλιο της εκκλησιάς με πρώτο τον παπά του χωριού. Ήταν ο χορός της συγχώρεσης. Συμμετείχε όλο το χωριό, άντρες γυναίκες και παιδιά. Ο χoρός ήταν συρτός, ο κόσμος πιασμένος χέρι χέρι σε κύκλο, δηλώνοντας έτσι, την αγάπη και την ομόνοια. Χόρευαν υπό τους ήχους της λίρας, που έπαιζαν νέοι του χωριού. Μετά τους χορούς, οι γυναίκες και τα κορίτσια έκαναν το έθιμο της κούνιας. Κρεμούσαν κούνιες στα δέντρα της πλατείας. Κουνιόντουσαν όλες οι γυναίκες που ήταν εκεί. Θεωρούσαν καλό να κουνηθούν, για να βγάλουν καλές κλώσες. Όποια ανέβαινε στην κούνια έπρεπε να τραγουδήσει το τραγούδι «γαρυφαλλιά μου πράσινη»…

Το απόγευμα μετά τον εσπερινό της Συγχώρεσης, οι γονείς με τα παιδιά, πήγαιναν στους νονούς και τους συγγενείς για να συγχωρεθούν. Αλλά και όλοι, όσοι αντάμωναν στο δρόμο, έλεγαν «συγχωρεμένα». Στα σπίτια έμεναν συνήθως, μόνο οι ηλικιωμένοι, να περιμένουν τους νεότερους, με τα τραπέζια στρωμένα με μεζέδες και ούζο, για να κερνούν. Έτσι ετοιμάζονταν να αρχίσουν τη νηστεία της σαρακοστής. Αυτό το βράδυ το τελευταίο που έτρωγαν ήταν το βρασμένο αυγό.

«κλείνουν το στόμα μας με το αυγό» έλεγαν. Το Πάσχα μετά την Ανάσταση το πρώτο που θα έτρωγαν, ήταν πάλι το κόκκινο αυγό.

Είχαν επίσης και το τριήμερο. Το τριήμερο ήταν η νηστεία των τριών ημερών. Την έκαναν όποιοι μπορούσαν. Από την καθαρά δευτέρα μέχρι την τέταρτη, δεν έτρωγαν τίποτε, μόνο λίγο νερό για να αντέξουν. Την τέταρτη γινόταν λειτουργία, για να κοινωνήσουν (μεταλάβουν). Έφτιαχναν μια κομπόστα με αποξηραμένα φρούτα (ξιαφι το έλεγαν) και το έπαιρναν μαζί τους στην εκκλησία. Την μέρα αυτή έτρωγαν μόνο από αυτό, το ξιαφι.

Επιμέλεια: Μαίρη Καλαμάρη (από αφηγήσεις της Στέλλας Καλαμάρη)

Διαβάστε περισσότερα

Εορταστικό διήμερο 13-14 Μαρτίου 2016 στο Κωνσταντινάτο: Κυριακή της Συγχωρήσεως και καθαρά Δευτέρα

Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μικρασιατών Κωνσταντινάτου «Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος» σας προσκαλεί για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά στην αναβίωση του εθίμου της Κυριακής της Συγχωρήσεως που θα γίνει στις 13 Μαρτίου 2016, μετά τον Εσπερινό, στην πλατεία του χωριού. Οι γυναίκες του χωριού θα κεράσουν χειροποίητα παραδοσιακά εδέσματα.

Την καθαρά Δευτέρα οι γυναίκες του Συλλόγου θα προσφέρουν στον κόσμο νηστίσιμα εδέσματα (λαγάνα, παραδοσιακή φασολάδα, μακεδονικό χαλβά, κρασί και άλλα).

Ακολουθούν μερικές φωτογραφίες από τις περσινές εκδηλώσεις του Συλλόγου για την Κυριακή της Συγχωρήσεως και την καθαρά Δευτέρα:

Σας περιμένουμε όλους για να περάσουμε άλλη μια χρονιά ένα όμορφο εορταστικό διήμερο!

Διαβάστε περισσότερα

Τσικνοπέμπτη 2016 με τον Πολιτιστικό Σύλλογο Μικρασιατών [φωτο+βιντεο]

Φαγοπότι και χορό διοργάνωσε ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μικρασιατών Κωνσταντινάτου το βράδυ της Τσικνοπέμπτης στην πλατεία του χωριού. Τις εντυπώσεις, ωστόσο, έκλεψε το γαϊτανάκι. Αξίζει να αναφέρουμε ότι το παραδοσιακό αυτό αποκριάτικο παιχνίδι ήρθε στην Ελλάδα από τη Μικρά Ασία και τον Πόντο.

Δείτε το βίντεο από το γαϊτανάκι:

Διαβάστε περισσότερα